Đặc trưng Kitsune

Kitsune được cho là sở hữu trí thông minh vượt trội, sống thọ và có sức mạnh ma thuật. Chúng là một loại yōkai. Từ kitsune đôi khi được dịch là 'tinh linh cáo' ("fox spirit"), thực ra là một thể loại truyện dân gian rộng hơn. Điều này không có nghĩa kitsune là ma, cũng không phải về cơ bản chúng khác với cáo thông thường. Bởi vì từ tinh linh ("spirit") được sử dụng để phản ánh trạng thái hiểu biết hoặc giác ngộ, tất cả những con cáo sống lâu đều được cho là có được khả năng siêu nhiên.[7]

Có hai cách phân loại phổ biến của kitsune:

  • Zenko (善狐 (thiện hồ), Zenko? 'cáo tốt') là những con cáo nhân từ, thánh thiện gắn liền với Inari; chúng đôi khi được gọi đơn giản là "cáo Inari" ("Inari fox") trong tiếng Anh.
  • Mặt khác, yako (野狐 (dã hồ), yako? 'cáo đồng', cũng gọi nogitsune) có xu hướng tinh quái hoặc thậm chí có ác tâm.[11]

Các truyền thống địa phương bổ sung thêm các loại hình khác.[11] Ví dụ, ninko là một tinh linh cáo vô hình mà con người chỉ có thể nhận thức được khi bị chúng nhập hồn.

Tấm obake karuta ('thẻ bài quái vật') từ đầu thế kỷ 19 mô tả một kitsune. Trò chơi thẻ bài liên quan này bao gồm việc kết hợp các manh mối từ văn hóa dân gian đến hình ảnh của các sinh vật cụ thể.

Kitsune có thể có tới chín đuôi.[12] Nói chung, số lượng đuôi nhiều hơn cho thấy một kitsune già hơn và mạnh mẽ hơn; trên thực tế, một số câu chuyện dân gian nói rằng một con cáo sẽ chỉ mọc thêm đuôi sau khi nó sống được 100 năm.[13] (Trong môi trường hoang dã, tuổi thọ điển hình của cáo thật là từ một đến ba năm, mặc dù các cá thể có thể sống tới mười năm trong điều kiện nuôi nhốt.) Một, năm, bảy và chín đuôi là những con số phổ biến nhất trong các câu chuyện dân gian.[14] Những kyūbi no kitsune (九尾の狐 (cửu vĩ hồ), kyūbi no kitsune? 'cáo chín đuôi') này có khả năng nhìn và nghe bất cứ điều gì xảy ra ở bất cứ đâu trên thế giới. Những câu chuyện khác ghi nhận chúng với trí tuệ vô hạn (toàn trí).[15] Sau khi đạt đến 1.000 tuổi và có đuôi thứ chín, kitsune chuyển sang màu trắng hoặc vàng,[12] trở thành tenko (天狐 (thiên hồ), 'cáo nhà trời'?), dạng mạnh nhất của kitsune, và sau đó bay lên thiên đàng.

Thay đổi hình dạng

Kitsune có thể biến đổi theo hình dáng con người, một khả năng học được khi nó đạt đến một độ tuổi nhất định – thường là 100 năm, mặc dù một số câu chuyện nói rằng chỉ cần 50 năm.[13] Như một điều kiện tiên quyết chung cho sự biến đổi, con cáo phải để một nhánh lau sậy, một chiếc lá hoặc hộp sọ lên trên đầu.[16] Kitsune thường hoá thành các hình dạng người phụ nữ xinh đẹp, cô gái trẻ, đàn ông đứng tuổi, và ít hơn là các chàng trai trẻ.[17] Những hình dạng này không bị giới hạn bởi độ tuổi hoặc giới tính của con cáo,[7] và một kitsune có thể sao chép vẻ bề ngoài của một người cụ thể.[18] Kitsune đặc biệt nổi tiếng với việc đóng giả phụ nữ xinh đẹp. Niềm tin phổ biến ở Nhật Bản thời Trung cổ là bất kỳ phụ nữ nào bị bắt gặp một mình, đặc biệt là vào lúc chạng vạng hoặc ban đêm, đều có thể là một kitsune.[19] Từ kitsune-gao ('mặt cáo') dùng để chỉ những phụ nữ có khuôn mặt hẹp với đôi mắt gần nhau, lông mày mỏng và gò má cao. Theo truyền thống, cấu trúc khuôn mặt này được coi là hấp dẫn, và một số câu chuyện cho rằng nó giống những con cáo ở dạng người.[20] Các biến thể trong chủ đề cho thấy kitsune giữ lại các đặc điểm khác của loài cáo, chẳng hạn như lớp phủ mịn của lông cáo, có bóng mang hình dạng cáo hoặc phản chiếu cho thấy hình dạng thật của nó.[21]

Trong một số câu chuyện, kitsune vẫn giữ lại – và gặp khó khăn trong việc – che giấu đuôi của chúng khi chúng ở hình dạng con người. Muốn tìm ra đuôi cáo thì có lẽ lúc chúng say rượu hoặc bất cẩn là phương pháp phổ biến để thấy rõ bản chất thật sự của chúng.[22] Một người đặc biệt sùng đạo có thể nhìn thấu được lớp ngụy trang của cáo chỉ bằng cách cảm nhận chúng.[23] Kitsune cũng có thể bị lộ diện khi ở trong lốt con người bởi nỗi sợ hãi và căm hờn chó. Một số còn trở nên bối rối trước sự hiện diện của chó đến mức quay trở lại dạng cáo và bỏ chạy.

Liên quan

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Kitsune http://www.ngv.vic.gov.au/ngvschools/FloatingWorld... http://www.cyberus.ca/~foxtrot/kitsune/index.htm http://www.delathehooda.com/kitsune/kitsunepdf.zip http://academia.issendai.com/fox-index.shtml http://academia.issendai.com/fox-misconceptions.sh... http://www.onmarkproductions.com/html/oinari.shtml http://faculty.humanities.uci.edu/sbklein/Ghosts/a... http://www.coyotes.org/kitsune/kitsune.html http://www.gutenberg.org/etext/8130 http://www.kitsune.org/